Kościół

Obecny kościół zbudowano po zachodniej stronie Rynku miejskiego, w południowym jego rogu. Jest zwrócony ołtarzem ku wschodowi, w związku z czym wejście do świątyni usytuowano od tyłu. Jego wspaniała fasada portalowa niestety jest od ulicy niewidoczna. Natomiast fasadę widoczną,  w latach dwudziestych XX w. przyozdobiono grotą zbudowaną z kamienia na wzór Lourdes, z figurą Matki Bożej Niepokalanie Poczętej. Wyżej, nad grotą,  w niewielkiej wnęce znajduje się duży obraz Matki Boskiej Częstochowskiej malowany na ołowianej blasze.

 

Świątynia reprezentuje styl barokowy z elementami neoklasycyzmu. 

Jest to budowla orientowana, wzniesiona na planie krzyża łacińskiego. 

Składa się z dwóch par niskich kaplic przylegających do nawy i z trójbocznie zamkniętego prezbiterium.  

Z jego lewej i prawej strony są umieszczone: skarbczyk, kruchta i zakrystia z lożami.

 

Fasada w stylu późnego baroku jest wysunięta w formie elipsy przed korpus świątyni. Świątynia posiada wysokie cokołowe przyziemie, powyżej którego znajdują się kolumny i jednostronnie zdwojone pilastry, podpierające belkowanie z gzymsami i sterczynami obeliskowymi, zakończone frontem. 

Nawa i prezbiterium jest nakryta sklepieniem kolebkowym z lunetami opartym na gurtach, natomiast transept, kaplice i zakrystia – kolebkowo-krzyżowym.

 

Do wyposażenia kościoła należą :

• klasycystyczny ołtarz główny pochodzący z 1787 roku, wykonany przez majstra murarskiego Józefa Kalinowskiego, murowany, z rzeźbami Archaniołów Gabriela i Rafała w części środkowej oraz dwoma aniołami na odcinku gzymsu frontowego, adorujących Boga Ojca w glorii zwieńczenia. Obraz św. Michała Archanioła, patrona kościoła z XVIII kopia wg. Gwino Reniego. Obraz Przemienienia Pańskiego , tabernakulum klasycystyczne z 1788 r. ufundowane przez Jakuba Ciecierskiego.

• Stalle – w stylu regencji z II poł. XVIII w.

• barokowe ołtarze boczne wykonane w 1. połowie XVIII wieku, pierwszy ołtarz Matki Boskiej z Dzieciątkiem w otoczeniu aniołów, kopia wykonana przez Józefa Buchbindera pod kierunkiem Rafała Hadziewicza według Carlo Maratty, w zwieńczeniu obraz Anioła Stróża z 1861 r. Buchbindera. Drugi ołtarz Chrystusa Ukrzyżowanego po bokach z rzeźbami Matki Boskiej Bolesnej i św. Jana Apostoła z XVIII/XIX w. W zwieńczeniu obraz św. Józefa  z Dzieciątkiem  również Buchbindera. W obu ołtarzach antepedia kurdybanowe, barokowe z I poł. XVIII w. . W trzecim ołtarzu– obraz św. Anny z Najświętszą Maryją Panną i św. Joachimem – przemalowany przez Buchbindera w 1893 r., odnawiany przez Krzyżanowskiego w 1941 r., barokowe antepedium malowane na płótnie przedstawiające św. Dorotę z XVIII w.. W czwartym ołtarzu – barokowy obraz św. Marii Magdaleny z XVIII w. , odnawiany przez Krzyżanowskiego w 1941 r., antepedium malowane na płótnie przedstawiające św. Antoniego Padewskiego.

• ambona barokowa z pierwszej poł. XVIII w., w zwieńczeniu z rzeźbą aniołka grającego na trąbie z malowanymi inicjałami J.S. w kartuszu na korpusie,

• chrzcielnica barokowa z I poł. XVIII w. , z obrazem Chrztu Chrystusa pędzla Buchbindera z 1862 r., została ufundowana w 1762 r., z kociołkiem miedzianym na wodę święconą.

• cztery konfesjonały- w stylu barokowym z 1762 r., dar Jakuba Ciecierskiego, nad każdym w zwieńczeniu obrazy: św. Teresy, św. Piotra, św. Hieronima,  św. Marii Magdaleny.

• Chór muzyczny wyposażony w organy 21 głosowe, zbudowane w firmie Kamińskiego w Warszawie w latach 1943-1945, zakupione z ofiar parafian, poświęcone w 1946 r.

Poza wyposażeniem stałym w kościele jest wiele przedmiotów służących do sprawowania kultu religijnego pochodzących z różnych okresów historii np. ornaty, naczynia liturgiczne, stacje Drogi Krzyżowej, portrety Apostołów i Ewangelistów, feretrony, chorągwie.

 

Pod kościołem znajduje się krypta, w której pochowano fundatorów kościoła- Baltazara i Annę Ciecierskich. Niestety ich trumny zostały przeniesione do grobu rodzinnego w Ciechanowcu. W krypcie nadal spoczywają doczesne szczątki ks. Władysława Sułkowskiego- archidiakona oficialatu brzeskiego, dziekana łosickiego i proboszcza parafii Mordy w latach 1705-1744.

 

Bramę wejściową na cmentarz przykościelny stanowi dzwonnica, która została zbudowana na planie prostokąta. W jej niszy  od strony ulicy znajdowała się metalowa figura Patrona kościoła św. Michała Archanioła, która zaginęła w czasie II wojny światowej. Obecnie w jej miejscu stoi figura św. Piotra Apostoła. Po jego obu stronach  znajdują się dwie figurki św. Piotra i św. Pawła.  W dzwonnicy możemy podziwiać dwa dzwony: duży o wadze ok. 1100 kg, opatrzony napisami łacińskimi: Królowo Korony Polskiej módl się za nami oraz Moje imię Michał-Henryk. Został on wykonany w odlewni Dorożyńskiego w Węgrowie, na podobieństwo dzwonu z 1550 r., który został zabrany przez Niemców w 1918 r. oraz  mniejszy odlany przez Andreasa Lebrechta 1802 r., z napisem – Zrobił mnie Jan.

 

Na przeciw drzwi głównych do kościoła, od wschodu  możemy podziwiać wbudowaną w parkan kaplicę św. Antoniego. Została zbudowana przez ks. Wincentego Kropiwnickiego, proboszcza Mordów w latach 1904-1919.

Teren wokół kościoła otoczono murowanym ogrodzeniem z  I połowy XVIII w.

 

W bezpośrednim sąsiedztwie kościoła znajduje się murowana organistówka z II połowy XVIII w., którą przebudowano w wieku XIX. Zbudowana na planie prostokąta, parterowa, czteroosiowa. Wejście ujęte pilastrami, zwieńczone trójkątnym szczytem, dach czterospadowy, kryty blachą.

 

Po drugiej stronie kościoła, na przeciwko organistówki stoi plebania zbudowana w 1911 r. przez ks. Wincentego Kropiwnickiego, na wzór dworku szlacheckiego.

 

Cmentarz grzebalny został umieszczony w odległości pół kilometra od kościoła, cały ogrodzony murem kamiennym z domieszką cegły. Na cmentarz wchodzi się przez bramę główną żelazną i dwie żelazne furtki. Na cmentarzu znajduje się murowana kaplica w stylu gotyckim pod wezwaniem św. Rocha.  

Pod kaplicą znajduje się grób rodzinny Zembrzuskich.

Na cmentarzu grzebalnym możemy także podziwiać  grób rodzinny Stępkowskich z XIX w.

 

W kościele znajdują się relikwie następujących świętych:

• św. Urszuli

• św. Urbana Papieża

• św. Floriana

• św. krzyża

W przypadku wyżej wymienionych relikwii jedynym źródłem potwierdzającym ich prawdziwość jest łaciński zapis umieszczony na murowanej tablicy w prezbiterium kościoła. Zostały one przywiezione do parafii przez biskupa Stanisława Jezierskiego, sufragana Łuckiego, który konsekrował świątynię w dniu 19 marca 1739 r.

 

W kościele znajdują się również relikwiarze:

• relikwiarz św. Faustyny, , rokokowy, ofiarowany przez Julię Jabłonowską w 1791 r., są w nim relikwie św. Faustyny,

• relikwiarz św. Stanisława, w kształcie krzyża, wczesnobarokowy, z I poł. XVII w., są w nim relikwie św. Stanisława

• relikwiarz św. Prospera, z poł. XVIII w. są w nim relikwie św. Prospera,

Relikwiarze zostały ujęte w wykazie przedmiotów ruchomych kościoła zawartych w księdze fundi instructi z 1922 r.

 

 

Zespół kościoła  ( kościół, kaplica, dzwonnica – brama, ogrodzenie ) wpisany jest do rejestru zabytków pod nr 404/62 z dnia 19.03.1962 r.